Gramaj oyunu patlayan marketler halkı aldatmak için bir yol daha buldu. Artan gıda fiyatlarını fırsata çeviren bazı marketlerde yüksek fiyattan satışa sunulan ürünlerde indirim varmış gibi gösterilerek daha ucuz fiyattan satılmaya başlandı. Bunu bir fırsat olarak müşterilere sunan marketin oyunu alışverişini yaptıktan sonra fişteki fiyat farkını gören vatandaşlar tarafından bozuldu. Marketlerin gramaj ve etiket oyunlarına karşı vatandaşlara uyarılarda bulunan uzmanlar, alışveriş fişlerinin mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini söyledi. haberglobal.com.tr'den Şifa Kaymak'a konuşan Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, marketlerin oyunlarıyla karşılaşan vatandaşların haklarını nasıl savunacağını, ürünlerin iadesinin veya para iadesinin mümkün olup olmadığını ve bu gibi durumlarda marketlere hangi cezai işlemlerin uygulandığına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu "SARI ETİKET OYUNUNA KANMAYIN" Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu bazı marketlerin sarı etiket oyununa dikkati çekerek "Enflasyon oranlarının yükselmesine paralel olarak bazı satış noktalarında, sarı indirim etiketleriyle tüketiciler yanıltılmakta, indirimli olarak satışa sunulan ürün ve hizmetlerde aslında indirim yapılmadığı görülmektedir. Oysa, indirime konu ürünlerin indirimden önceki fiyatının son otuz günde uygulanan en düşük fiyat olması gerekir. Yani üzeri çizilerek indirim yapıldığı ilan edilen meblağ 30 gün geriye doğru bakıldığında bu süre zarfında uygulanmış en düşük fiyat olmalıdır. Örnekleyecek olursak; bir ürün, geriye doğru 30 günlük süreç içinde 10 lira ve 8 liradan satılmışsa, o ürün etiketine 10 liranın üzeri çizilerek 'İndirimli' denilemez. Ancak 8 liranın altında bir fiyatla satılacaksa etikete 8 lira yazılıp üstü çizilerek yeni satış fiyatı yazılabilir." dedi. "GERÇEK OLMAYAN İNDİRİMLERE YAPTIRIM UYGULANIYOR" Ağaoğlu "Ülkemizdeki Tüketici Mevzuatına göre gerçek olmayan indirimler yasaktır ve tespit edildiğinde Ticaret Bakanlığınca yaptırım uygulanmaktadır. Fiyat etiketlerinin, karışıklığa sebebiyet vermeyecek şekilde olması, yanıltıcı ve aldatıcı bilgi içermemesi gerekir. Çünkü 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 'Fiyat Etiketi' başlıklı 54. maddesi ve ikincil mevzuat indirimli olarak satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilmesi zorunludur. En çarpıcı ve önemli olan husus ise, indirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki otuz gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınır. Meyve ve sebze gibi çabuk bozulabilen mallara ilişkin etiketlerde indirim miktarı veya oranı hesaplanırken indirimli fiyattan bir önceki fiyat esas alınır. Bu hususlara ilişkin ispat külfeti satıcı veya sağlayıcıya aittir." şeklinde konuştu. SON 30 GÜN DETAYINA DİKKAT! Ağaoğlu "Perakende olarak satışa arz edilen mallara konulması zorunlu olan etiketler malın niteliğine, malın satışa sunulduğu yerin büyüklüğüne, ticari usul ve adetlere göre malın veya ambalajının yahut kaplarının üzerine; aynı nitelikteki mal gruplarının veya raflarının üzerine konulmak, dikilmek, zımbalanmak, yapıştırılmak, bunlara herhangi bir bağ ile tutturulmak veya asılmak suretiyle kullanılır. Etikette; malın satış fiyatı ve birim fiyatının uygulanmaya başlandığı tarih, bu malların cinslerine göre birim satış fiyatları bulunmak zorundadır." ifadelerini kullandı. MARKETLERİN OYUNLARIYLA KARŞI KARŞIYA KALAN VATANDAŞ NE YAPMALI? Aydın Ağaoğlu tüketicilerin haklarını nasıl arayabileceği konusunda şunları söyledi: Bu tür aldatıcı ve yalancı indirim etiketleriyle karşılan tüketiciler, yalancı indirim şüphesi duydukları ürün etiketlerinin fotoğraflarını ve satış noktalarını 7/24 hizmet veren Alo174 tüketici hattına veya elektronik ortamda Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Reklam Kuruluna şikayet etmelidir. Kurul kendisine iletilen şikayeti haklı bulduğu takdirde, yanıltıcı ve aldatıcı her bir etiket için 1371 lira ceza uygulamaktadır ama cezalar aslında caydırıcı değildir. Çünkü binlerce mağazası olan zincir marketlerin bu cezalardan etkilenmediği indirim sahtekarlığının yaygın olarak sürdürülmesinden de anlaşılmaktadır. Bu nedenle idari para cezaları mağaza sayısı ile çarpılmalı, yaptırım uygulanan satış noktalarının etiketlerinin yanına da yedi gün boyunca, 'Bu Üründe Yanıltıcı İndirim Tespit Edilmiştir' notunun yazılması zorunlu hale getirilmelidir. Etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olduğu takdirde, Tüketici Kanununun 54. maddesinin 2. fıkrasındaki 'Etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır.' hükmü uyarınca, tüketici o malı kendi lehine olan fiyattan satın alabilir.