Kan Vermek Orucu Bozar Mı?

Maddi ve manevi bir ibadet olan oruç, belli bir süre aç kalmanın yanında insanlara nefisleriyle mücadele etme dersi de verir. Oruç serüveni içerisinde bazı hareketler yasaklanır ve bu hareketler yapıldığında oruç bozulabilir. Ancak bazı durumlar vardır ki orucu bozup bozmadığı tartışmalıdır. Kan vermek de bu durumlardan biridir.

Alimler genellikle kan vermenin orucu bozmadığı görüşündedir. Ancak kan verdikten sonra bünyede oluşan halsizlik ve bitkinlikten dolayı insanlar oruçlarını bozabilmekte veya mide bulantısından dolayı kusabilmektedir. Bu durumlardan ötürü oruç bozulduğunda bireylerin orucu Ramazan ayı sonrasında kaza etmeleri gerekir.

Orucun bozan durumlar arasında dışarıdan vücuda besin değeri olan şeylerin girmesi gerekmektedir. Kan verildiğinde de dışarıdan vücuda bir besin girmez, yalnızca ihtiyaç duyulduğu kadar vücuttan kan alınır. Bu nedenle kan vermenin fıkhi olarak orucu bozmadığı kanısına varılmıştır. Yani kısaca cevaplamak gerekirse kan vermek orucu bozar mı sorusunun cevabı hayırdır. 

Hangi Durumlarda Kan Vermek Orucu Bozabilir?

Genel olarak kan vermek orucu bozmazken bazı durumlarda orucun bozulduğu kanısına varılmaktadır. Kan vermek her ne kadar orucu bozmasa da vücuttan besin değerleri azaldığı için vücudun güçsüz kalması kaçınılmazdır. Bu nedenle kan veren kişinin orucunu bozmasında bir sorun görülmemiştir. Bununla birlikte İslam’da kan vermenin farklı mezheplere göre farklı görüşleri vardır. Bunlardan bazıları:

1. Güçsüz Düşecek Miktarda Kan Vermek: Bireyin, vücudunda ihtiyaç duyduğu kadar kan miktarının bulunması gerekir. Bu noktada vücutta gereğinden fazla kan verilmesi bazı sorunlara yol açabilir. Hanefi mezhebinde kan vermek orucu bozmaz ancak bu gibi güçsüz düşülecek durumlarda orucun bozularak tekrar güç toplanması için bir şeyler yenilme ruhsatı bulunur. 
2. Hacamattan Dolayı Kan Vermek: Ramazan ayında hacamat yapılması doğru görülmez. Bunun ana nedeni hacamatın vücuttaki kanı azaltması ve vücudu güçsüz düşürme tehlikesinin bulunmasıdır. Bu noktada özellikle Hanbeli mezhebinde Ramazan ayında hacamat yapmak orucu bozar. Aynı şekilde bu görüş baz alınarak çok miktarda kan vermek de orucu bozar. 
3. Kan Almak: İslam alimlerinin genel görüşüne göre kan vermek orucu bozmazken kan almak ise orucun bozulmasına neden olur. Kan, vücudu besleyen ve içinde besin maddeleri bulunan bir şeydir. Bu nedenle vücuda dışarıdan kan girmesi, orucun bozulmasına neden olmaktadır.

Yani sonuç olarak Ramazan’da kan bağışı yapmak veya ihtiyaç sahiplerine kan vermek orucu bozmaz. Ancak bu noktada ana kıstas, verilen kanın kişiyi güçsüz düşürüp düşürmediğidir. Çok miktarda kan verildiğinde birey güçsüz düşer ve bir şeyler yeme ihtiyacı hisseder. Bu gibi durumlarda kan vermek orucu bozmaktadır ve Ramazan ayı sonrasında bozulan orucun günü gününe kaza edilmesi gerekir. 

Kan Nakli ve Serum Takılması Orucu Bozar Mı?

Ramazan’da kan vermek orucu bozmazken genellikle vücuda takviye kan almak orucu bozmaktadır. Bu noktada vücuda dışarıdan giren kan, orucu bozar. Bunun ana nedeni kanın besleyici özelliklerinin olmasıdır. 

Orucun bozulma kıstası mideye doğrudan bir şeylerin girmesi değil, vücuda besleyici bir şeylerin girmesidir. Bu nedenle vücuda enerji sağlayan, vücudu güçlendiren ve besleyen kan nakli de orucu bozmaktadır. 

Serum takılma olayında ise durum biraz daha farklıdır. İçinde glikoz, vitamin ve mineral içeren serumlar besleyici olurlar ve bu serumlar kullanıldığında oruç bozulur. Ancak tedavi amaçlı antibiyotik, ağrı kesici veya serum fizyolojik gibi serumlar orucu bozmaz. Bu konuda çoğu fakih serumun oruç bozup bozmamasını besleyici olup olmamasıyla ilişkilendirmiştir. Bunun yanında belirtmek gerekir ki bazı alimler de damar yoluyla vücuda giren her şeyin orucu bozduğunu belirtmektedir. Yani kısaca serum takılmasının oruca etkisi, serum besleyici ise negatif şekilde olmaktadır.