Oruçluyken Hangi Durumlar Orucu Bozar?

İslam’ın şartlarından biri olan oruç yalnızca bedeni zevk ve ihtiyaçlardan alıkoymasıyla değil, bireylerin manevi olarak gelişmesini sağlamasıyla da ön plana çıkmaktadır. Oldukça ciddi olan bu ibadeti gerekli şartları sağlayan bireylerin yerine getirmesi gerekir. Ancak bu ibadet sırasında yapılan bazı davranışlar orucu bozarken bozulma sebebine göre bazı kefaretlerin ödenmesi gerekir. Peki orucu bozan durumlar hangileridir?

1. Bilinçli Şekilde Yiyip İçmek: Oruca niyet ettikten sonra bilinçli şekilde yiyip içmek orucu bozar. Bilinçsiz şekilde bir şeyler yenilip içildiğinde oruç bozulmazken, bilinçli şekilde bu eylemler yapıldığı anda oruç geçersiz sayılır ve orucun kefareti olarak 60 gün aralıksız oruç tutmak gerekir.
2. İğne veya Serum Uygulaması: Zaruriyet gereken iğne ve serum uygulamalarında bazı alimler orucun bozulmadığını söylese de genel kanı orucun bozulduğu şeklindedir. Bu nedenle iğne ve serum uygulamaları sonrasında bireylerin orucu bozulmuş sayılır ve Ramazan ayı sonrasında bireylerin bu orucu tekrar tutması gerekmektedir.
3. Ağız Dolusu Kusmak: Ağız dolusu kusmak da orucu bozan durumlar arasında yer almaktadır.

Genel olarak açıklamak gerekirse vücuda dışarıdan bir şey dahil olduğunda oruç bozulmaktadır. Ayrıca cinsel ilişki veya tatmin gibi durumlar da orucu bozar. Bu noktada orucun kefareti veya güne gün tutulması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu ayrımı yapmak için bireylerin oruçlarını bozma durumlarını göz önüne almak gerekir. Eğer gönüllü ve bile isteye oruç bozulduysa 60 gün kefaret gerekirken zorunluluk gereği oruç bozulduysa güne gün orucun kaza edilmesi gerekmektedir.

Kusmak Orucu Bozar Mı?

Bazı durumlar vardır ki orucun sıhhati için sıkıntı teşkil eder. Kusmak da bu durumların başında gelmektedir. Kusmanın bilinçli yapılıp yapılmadığı, bu eylemin orucu bozup bozmadığını belirler. Nitekim bu konuda Hz. Peygamber (a.s.) bir hadisinde şöyle buyurmuştur: ‘’Oruçlu olduğu halde kusmaya zorlanan kimsenin orucu bozulmaz. Fakat kim kendi isteğiyle kusarsa onun orucu bozulur.’’

Kusmak orucu bozar mı sorusunu açıklayan bu Hadis’i Şerif’ten de anlaşılacağına göre bireylerin kendi isteği dışında gelişen kusma durumu, orucun bozulmasına neden olmaz. Bununla birlikte bireyler kendi istekleriyle kusarsa o gün tutulan oruç geçersiz sayılır ve o günün orucu kaza edilir.

Ayrıca kusmuk bireyin boğazına kadar geldiğinde ve bu kusmuk yutulduğunda da oruç bozulmuş olur. Bu durumlarda orucun kaza edilmesi gerekmektedir. 

Diş Tedavisi ve Ağızdan Su Kaçması Orucu Bozar Mı?

Diş tedavisi ve oruç arasındaki ilişki, orucun sıhhati açısından en çok sorulan sorulardan biridir. Bu noktada kısaca cevap vermek gerekirse diş çekimi, dolgu veya dişleri beyazlatma gibi işlemler orucu bozmaz. Ancak bu konuda dikkat edilmesi gereken ana nokta işlemler sırasında kan, su veya ilaç gibi dış etkenlerin boğaza kaçmamasıdır. 

Her ne kadar oruçluyken diş tedavisi orucu bozmasa da olası kazalara karşın oruçluyken diş tedavisi tavsiye edilmemektedir. Ancak yine de oruçluyken bu tedaviler uygulanırsa kan, su ve ilaç kalıntılarının yutulmadan dışarıya tükürülmesi gerekir. Bunun yanında diş tedavisi sırasında serum veya iğne uygulamaları orucu bozarken anestezi için lokal uyuşturmalar ise orucu bozmamaktadır.

Unutarak Yemek ve İçmek Orucu Bozar Mı?

Orucu bozan haller arasında en önde gelenler arasında yemek yemek ve bir şeyler içmek gerekirken oruçluyken unutarak yemek içmek ise orucu bozmamaktadır. Müslümanlar unuttukları veya bilmedikleri şeylerden yükümlü tutulmazlar, bu durum oruçluyken bir şeyler yemek ve içmek konusunda da böyledir. Oruçlu birey unutarak bir şeyler yiyip içtiyse orucuna hiçbir şey olmamış gibi devam etmelidir. Nitekim Hz. Peygamber (a.s) da bu konu hakkında şöyle buyurmuştur: ‘’Kim oruçlu olduğu halde unutarak yer veya içerse, orucuna devam etsin. Çünkü onu Allah yedirmiş ve içirmiştir.

Bu noktada unutarak yiyip içen bireylerin dikkat etmesi gereken tek nokta, oruçlu olduklarını hatırladıktan sonra yiyip içmeyi kesmektir. Oruç olduğunu hatırladığı andan itibaren yiyip içen bireylerin oruçlarını kaza etmeleri gerekir.

Aşı Yaptırmak Orucu Bozar Mı?

İğne yoluyla vücuda enjeksiyon yapılması, enjekte edilen maddenin işlevine göre orucun bozabilir. Bu noktada İslam alimlerinin genel kanısında göre içinde besleyici özellikler bulunmayan iğneler orucu bozmaz. Bunun yanında serumlar, vitamin iğneleri veya kan nakli de orucu bozar. Bu gibi durumlarda oruç bozulduğu için bireylerin Ramazan ayı sonrasında tutmadıkları oruç sayısı kadar kaza orucu tutmaları gerekir.

Ayrıca bazı durumlarda besleyici özellikte olmayan enjeksiyonlar yapılsa dahi enjeksiyon işleminden sonra vücutta yorgunluk ve halsizlik gözükebilir. Bu gibi durumlarda orucun bozulması ve sonrasında kaza edilmesi caizdir.