Her insan özeldir
Her insanın yaşam refahını etkileyen ve çeşitli zorluklarla karşılaşmalarına neden olabilen engellilik, toplumun her kesimini etkileyen ve ilgilendiren önemli bir sosyal konudur. Engelli insan; engelli olmayan bir kişinin kişisel ya da sosyal yaşantısında kendi kendisine yapması gereken işleri, bedensel, ruhsal veya zihinsel yeteneklerindeki kalıtımsal ya da sonradan olma herhangi bir noksanlık sonucu yapamayan insandır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, dünya nüfusunun yüzde 16›sı yani yaklaşık 1 milyar 3 milyon insan, çeşitli engellilik durumlarıyla yaşamaktadır. Bu oran, dünya nüfusunun önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Engelli bireylerin yüzde 80’i ise gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadır.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından açıklanan Engelli İstatistik Bülteni 2023 Kasım ayı raporuna göre; Türkiye’de, engelli birey sayısı yaklaşık 2 milyon 500 bin kişi olarak kaydedilmiştir. Engelli nüfusun yüzde 56’sını erkekler, yüzde 44’ünü kadınlar oluşturmaktadır. Dünyada ve Türkiye’de engelli bireylerle ilgili güncel verilere ulaşılamaması ise düşündürücüdür.
Engelli insan sayısının nüfus içinde yüksek oranda olmasından dolayı, dünya genelinde engelli insanların sorunlarının anlaşılmasında farkındalık oluşturmak ve engelli kişilerin onuru, hakkı ve refahı için yöneticileri ve toplumu harekete geçirmek amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 10-16 Mayıs tarihleri Dünya Engelliler Haftası olarak belirlenmiştir.
Bu özel hafta, bir kutlama haftası değil; özel insanlar için farkındalık geliştirme ve empati kurma haftasıdır. BM’ye üye ülkelerde engelliler haftasında engellilikle ilgili çalıştaylar, toplantılar ve çeşitli etkinlikler düzenlenerek engelli bireylerin toplumun eşit üyeleri olduğu gerçeği hakkında farkındalık sağlanmaya çalışılmaktadır. Bunun en güzel örneklerinden biri de 10 Mayıs günü MHP Genel Merkezi’nde Türk ve Türkiye Yüzyılında “Engelsiz Ülkü Güçlü Gelecek” temasıyla yapılan programla gerçekleştirildi. MHP Genel Başkanı Bilge Lider Sayın Devlet Bahçeli Beyefendinin himayelerinde, Prof. Dr. Ahmet Selim Yurdakul Beyin başkanlığında düzenlenen bu anlamlı programda engelleri birlikte aşma inancıyla, güçlü bir Türkiye’nin ancak birlik ve dayanışmayla mümkün olduğu bir kez daha vurgulandı.
Maalesef bilgi çağında hala dünyada ve ülkemizde milyonlarca engelli insanın, hayatın her alanında var olma mücadelesi veriyor olması düşündürücüdür. Onların karşılaştığı zorluklar, sadece fiziksel değil; aynı zamanda psikolojik, sosyal, ekonomik ve kültüreldir. Aslında gerçek engel, zihinlerde başlar. Gerçek engel; önyargıdır, dışlamadır, görmezden gelmektir. Tüm bunların engelli olmayanlarca yapılıyor olması “engelli insan yoktur, engelleri aşamayan toplum vardır” düşüncesini akla getiriyor.
Hala MEB’e bağlı okullarda alınan birçok önleme rağmen, engelli öğrencilere yönelik akran baskısı ve engelli olmayan öğrencilerin ailelerince engelli öğrencilerin dışlanıyor olması üzüntü vericidir.
Bir toplumun gelişmişliği ve medeniyeti o toplumunda dezavantajlı bireylerine sunulan hizmetlerle ölçülür. Bu bakımdan engelli insanların eğitimden sağlığa, istihdamdan sosyal yaşama kadar her alanda eşit ve onurlu bir şekilde yer alması, sadece bir hak değil, aynı zamanda bir insanlık görevidir.
Türkiye’de engellilerin toplumsal hayata tam ve etkin katılımı ve engelsiz bir şekilde yaşayabilmeleri için hak temelli hizmet modelleri geliştirildiğini; engellerin kalktığı bir toplum olma vizyonuyla hareket edilme çalışmaların yapıldığını, engelli haklarının güçlendirilmesi ve desteklenmesi için çalışmalar yürütüldüğünü görüyoruz. Ancak yapılan çalışmaların tüm engellileri kapsayacak şekilde olması önemlidir. Çünkü her insan özeldir, her insan biricik ve tektir.
Dolayısı ile bu hafta boyunca herkese düşen görev; engellilerin sesine kulak vermek, onların yanında olmak ve onları sadece bir haftalık etkinliklerle değil, her zaman hatırlamaktır. Unutmayalım ki, hepimiz birer engelli adayıyız. Ve asıl olan, engelleri birlikte aşmaktır.
