Psikolojik sağlamlık

Türk milliyetçiliğinin fikir önderlerinden Hüseyin Nihal ATSIZ’ın “Yufka yüreklilerle çetin yollar aşılmaz” tespiti zorlayıcı, örseleyici yaşam olaylarının neden olduğu stres ve kaygıyla baş edemeyen, güçsüz, kırılgan insanlarla yol yürünemeyeceğini, “Bir kemiğin ardında saatlerce yol giden, itler bile gülecek kimsesizliğimize” diyerek, bu davanın çileli, bu davanın kutlu, bu davanın millete hizmet davası, hak davası olduğunu, bu nedenle de psikolojik olarak “sağlam ve dayanıklı” olmayanlarla yol yürünemeyeceğini ortaya koymaktadır.

İnsan hayatı boyunca kendini ve yakın çevresini derinden etkileyen, sarsan, korkutan çeşitli olumsuz yaşam olaylarıyla karşılaşır. İnsanlar bu olaylara farklı tepkiler verir. Bunun en önemli nedenlerinden biri insanın sahip olduğu psikolojik sağlamlıkla ilgilidir. 

Psikolojik sağlamlık; dehşet verici bir olay, travma ya da tehdit karşısında kişide oluşan stres ve kaygı faktörleri karşısında, kişinin kendini toparlama gücü, yılmazlık, uyum gösterme ve esnek olabilme sürecini doğru yönetip kendini toparlayabilme, iyi oluş dengesini devam ettirme ve geliştirme kapasitesi olarak tanımlanan bir kavramdır. Psikolojik sağlamlık insanın doğasında yer alan bir özellikten ziyade, insan ve çevresi arasında gerçekleşen etkileşimlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Yani daha çok öğrenme ürünüdür.

İnsan doğasının uyum sağlayıcı gerçeği olarak hayatta kalmaya, yoluna devam etmeye çalışır. Bazen dalgalı sularla mücadele ederken, bazen de sığ sularda bataklığa saplanır. Normal olarak her insan baş etmenin yollarını arar. Bazıları zorluklarla baş edebilirken, bazıları ise kendini bırakır, pes eder, dalgalı sulara ve bataklığa teslim olur ve yok olur. 

Psikolojik sağlamlığı yüksek insanı diğerlerinden farklılaştıran en önemli şey, yaşadıkları zorlayıcı olayların aynı zamanda onu sağlamlaştıran şey olmasıdır. Bir başka ifadeyle düştüğü yerden toparlanma gücünü kullanarak kalkması, kendi sağlamlık düzeyini geliştirmesidir. 

Psikolojik sağlamlık gücü yüksek olan insan, yaşamın zor ve acı duygularını kabul eder, tecrübesinden güç alır, çözümler üretir, sağlamlaşarak, güçlenerek zafiyete düşmeden yoluna devam eder. 

Psikolojik sağlamlığı yüksek olan insan hayata iyimser bakarak, umudunu kaybetmeyerek, inancından güç alarak, alternatif çözümler üreterek, yaşam amaçlarını gözden geçirerek ve sosyal ilişkileri güçlü tutarak sorunlarıyla baş eder. Gerçek şu ki, stres ve kaygı kaçınılmazdır. Stres ve kaygıyla başa çıkabilmenin yolu psikolojik sağlamlığı güçlendirmekten geçmektedir. 

Şu bilinmeli ki, psikolojik sağlamlığı daha güçlü olan insanlar daha zayıf olanlara göre zorlayıcı olaylardan uzak daha rahat bir yaşam sürmezler. Aksine çoğu zaman yaşadıkları bu zorlayıcı olaylar karşısında ayakta kalmayı, üstesinden gelmeyi, iyimser bakış açılarını geliştirerek, sağlamlıklarını daha da arttırarak hayatını devam ettirebilmeyi bilirler. 

Ülkemizdeki zor ekonomik koşullar, sıkça yaşanan doğal afetler ve terör gibi felaketlerin yanında yalan, dolan ve kumpasın ahlaken normalleştiği sosyal ortamlar düşünüldüğünde, psikolojik sağlamlık kavramının önemi çocuklar ve ergenler başta olmak üzere toplumun tüm kesimleri için daha da artmaktadır.

Psikolojik sağlamlık, düşmemek değil düştükten sonra kendi ellerinden kendi tutarak, umutla yeniden yola devam edebilmektir. Umudunuzu yitirmeyin, asla vazgeçmeyin.