ESAD rejiminin İdlib’de baskısını arttırmasının hemen ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya’ya gerçekleştirdiği ziyaretle, Ankara ve Moskova’nın İdlib konusunda fikir ayrılığı yaşadığı bir kez daha ortaya çıkmış oldu. Diğer yandan ise, ziyaret farklı noktalara yönelik birçok önemli mesaj içeriyordu. Putin ile görüşen Erdoğan, hem Suriye’deki rejime hem de Türkiye ile hâlâ sorunlu bir ilişki yürüten ABD’ye net uyarıların gönderilmesini sağladı.
Erdoğan ve Putin arasındaki zirve toplantısı sonrasında yapılan açıklamalardan, Türkiye ile Rusya’nın İdlib’deki sorunun kaynağı noktasında hemfikir olmadıkları anlaşılıyor. Rusya’ya göre bölgedeki “radikal terör unsurları”, Türkiye’ye göre ise “rejimin saldırıları” İdlib’deki sorunun asıl sebebi.
Türkiye açısından bakıldığında, Esad rejiminin Soçi ile varılan mutabakata aykırı davranılıyor olması sorunun çözümünü güçleştiriliyor. Nitekim Erdoğan yaptığı açıklamada “Eylül ayında Soçi’de vardığımız mutabakatla İdlib’de nisbî istikrarı sağlamıştık. Geçen sene Sayın Putin ile çok hassas bir dönemde kritik bir adım atarak İdlib’de insanî trajedinin önüne geçmiştik. Ancak rejimin mayıs ayından beri sivilleri ve sivil altyapıyı hedef alan saldırıları İdlib’de tesis ettiğimiz sükûneti maalesef bozdu. Bu saldırılar, Soçi mutabakatını hayata geçirme çabalarımıza da sekte vurdu” diyerek İdlib’de yaşananlardan Esad’ı sorumlu tuttu. Erdoğan ayrıca, İdlib üzerinde yapılan baskının Türkiye ile Rusya’nın arasını açamayacağını, Esad’a ihsas ettirmiş oldu.
Putin ise Erdoğan ile sorunun teşhisi konusunda farklı düşündüğünü şu sözlerle ortaya koydu: “İdlib’deki durumdan kaygılıyız. Oradaki teröristler Rus askerî üslerini tehdit ediyor. Bölge, militanlar için barınak hâline gelmemeli.” Rusya için önceliğin Esad rejimini ayakta tutmanın yanı sıra bölgedeki Rus askerî varlığının korunması olduğu zaten biliniyordu. İdlib’de Rusya’nın “terörist” diye nitelendirdiği unsurların Rus üslerine ve limanlarına tehdit oluşturması, belli ki Putin’i ölen, yaralanan ya da evlerini terk etmek zorunda kalan masum sivillerden daha çok düşündürüyor.
Mail: [email protected]
